-พัฒนาการด้านระบบเทคโนโลยีของธนาคารไทยพาณิชย์

จากภาวะวิกฤตเศรษฐกิจตั้งแต่ปี พ.ศ. ๒๕๔๐ ส่งผลให้สถาบันการเงินไทยทั้งระบบประสบปัญหาใหญ่ และส่งผลกระทบให้ต้องมีการเพิ่มทุนจำนวนมหาศาล และต้องเพิ่มความระมัดระวังในการบริหารเงินทุน และได้ประจักษ์ว่า การมุ่งให้บริการแก่ลูกค้าบริษัทขนาดใหญ่ซึ่งส่วนมากยังคงมีปัญหา จึงจำเป็นต้องให้ความระมัดระวังมาก

จึงได้มุ่งไปสู่การให้บริการกับลูกค้ารายย่อยมากขึ้น และประกอบกับธนาคารต่างชาติที่เข้ามา  ทำให้การบริการกับลูกค้ารายย่อยมีปัญหา จึงนับว่าเป็นการเพิ่มความรุนแรงในการแข่งขัน เพื่อจะให้การบริการของธนาคารไทยพาณิชย์มีมากขึ้น โดยที่ธนาคารได้นำเอาเทคโนโลยีใหม่ๆ และช่องทางใหม่ๆ ในการให้บริการมากขึ้น

ในปัจจุบันการให้บริการกับลูกค้ารายย่อยนั้น นอกจากการให้บริการผ่านเครือข่ายสาขา ยังมีการพัฒนาเทคโนโลยีสารสนเทศยุคใหม่ ได้แก่ การให้บริการผ่านเครื่อง ATM (Automatic Teller Machine) และการให้บริการธนาคารทางไกลผ่านระบบโทรศัพท์ ผ่านระบบคอมพิวเตอร์บุคคลหรือผ่านระบบอินเตอร์เน็ต และผ่านทางโทรศัพท์ที่บ้าน เป็นต้น ซึ่งช่องทางใหม่ในการให้บริการดังกล่าว ได้พัฒนาอย่างรวดเร็วในระบบการธนาคารในประเทศที่พัฒนาแล้ว

ยิ่งกว่านั้นการขยายตัวของปริมาณธุรกิจธนาคารบางประเภท ยังทำให้ต้นทุนต่อหน่วยลดลง ซึ่งในปัจจุบันและในอนาคตความแตกต่างของธนาคาร จะไม่ใช่ข้อจำกัดทางการแข่งขันอีกต่อไป เพราะธนาคารขนาดเล็กสามารถที่จะพัฒนาธุรกิจให้มีความเชี่ยวชาญจนมีลูกค้ามาใช้บริการมากมาย และมีต้นทุนที่ต่ำกว่าธนาคารขนาดใหญ่ได้ดังจะพบว่าประเทศต่างๆ ในแถบภูมิภาคเอเชียมีการขยายช่องทางธุรกิจของธนาคารให้หลากหลายขึ้น โดยมีการพยายามเพิ่มจำนวนเครือข่าย ATM เป็นจำนวนมากอย่างรวดเร็ว เพื่อรองรับความต้องการของลูกค้า โดยที่ความจำเป็นในการใช้บริการผ่านสาขาก็ยังคงมีอยู่มากเช่นเดียวกัน

จากปริมาณงานที่เพิ่มขึ้น ตามการขยายตัวของธุรกิจของประเทศ กิจการธนาคารที่ต้องอาศัยระบบเทคโนโลยีต่างๆ ก็พัฒนาขึ้นเรื่อยๆ ในปี พ.ศ. ๒๕๐๘ ธนาคารไทยพาณิชย์ จึงได้นำเครื่องบันทึกบัญชีระบบแม่เหล็ก มาใช้งานด้านเงินฝาก ทำให้การทำงานของพนักงาน มีความรวดเร็ว ถูกต้องแม่นยำมากขึ้น  ธนาคารได้พิจารณา เรื่องการสร้างสำนักงานใหญ่แห่งใหม่ เพื่อให้มีพื้นที่ทำงานมากขึ้น เพื่อให้สอดคล้องกับการขยายตัวของธุรกิจและบุคลากรในที่สุดจึงได้มีการพิจารณาที่ดิน บริเวณหัวถนนเพชรบุรีตัดใหม่ และประกวดแบบสร้างอาคาร แบบที่ธนาคารเลือกใช้ เป็นของสำนักงานดวงทวีศักดิ์ ชัยยาและสหาย ดำเนินการก่อสร้าง โดยบริษัทประมวลพัฒนาการจำกัด มีบริษัทพัฒนาช่างจำกัด และบริษัทราชาจำกัด เป็นผู้ตกแต่งภายใน

พ.ศ. ๒๕๑๔ เริ่มให้บริการฝากถอนต่างสาขา อาคารสำนักงานใหญ่แห่งใหม่ตั้งอยู่ ณ เลขที่ ๑๐๖๐ ถนนเพชรบุรี แขวงมักกะสัน เขตราชเทวี กรุงเทพฯ เปิดใช้งาน เมื่อวันที่ ๑๙ สิงหาคม ๒๕๑๔ องค์ประธานในพิธี เปิดอาคารสำนักงานใหญ่ คือ พระวรวงศ์เธอ- กรมหมื่นพิทยลาภพฤฒิยากร ของที่ระลึกที่ธนาคารแจกให้แก่ผู้มาร่วมงาน คือที่ทับกระดาษทองเหลือง มีอักษรย่อ ธ.ท.พ. และ แท่นทองเหลือง แขวนตราอาร์ม อักษรย่อ ธ.ท.พ. ลงยาสีเหลือง แดง เขียว และหนังสือที่ระลึก ต่อมาในปี พ.ศ. ๒๕๒๔ มีการก่อสร้างเพิ่มเติม อีกหนึ่งอาคารบนพื้นที่เดียวกัน

กิจการของธนาคาร เติบโตอย่างรวดเร็วมาก จนกระทั่ง สำนักงานใหญ่ ที่ถนนเพชรบุรีซึ่งเปิดดำเนินงานได้ ประมาณ ๕-๖ ปี ก็มีพื้นที่ไม่เพียงพอ คณะกรรมการของธนาคาร จึงตัดสินใจสร้างอาคารเพิ่มขึ้น เป็นอาคารทำงาน ๑๒ ชั้น และอาคารจอดรถ ๘ ชั้น มีที่ทำการชั้นบน ๒ ชั้น รวมเป็น ๑๐ ชั้น ในพื้นที่ติดกัน          

สำนักงานดวง ทวีศักดิ์ ชัยยาและสหาย ผู้ออกแบบตั้งแต่ครั้งแรก เป็นผู้ออกแบบสร้างอาคารใหม่ เพื่อให้อาคารทั้งกลุ่ม มีลักษณะรูปแบบคล้ายกัน บริษัท ซี.อี.เอส. เป็นผู้ก่อสร้างธนาคารใส่ใจดูแลรักษาอาคารเดิม ที่มีอยู่เป็นอย่างดีเสมอมา จนกระทั่งสาขาตลาดน้อย และสาขาถนนเพชรบุรี ได้รับพระราชทานรางวัล “สยามสถาปัตย์  ๒๕”อาคารอนุรักษ์ดีเด่นของสมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ์ เมื่อปี พ.ศ. ๒๕๒๕ ทั้งสองแห่ง

พ.ศ. ๒๕๑๖ ธนาคารเริ่มรับพนักงานสตรีเข้าปฏิบัติงาน สาเหตุหนึ่งคือ เพื่อความเสมอภาคในการทำงาน ทั้งบุรุษและสตรี และลักษณะงานบางอย่าง เหมาะสมกับสุภาพสตรีมากกว่า

พ.ศ. ๒๕๑๘ ธนาคารไทยพาณิชย์ ได้นำเทคโนโลยีคอมพิวเตอร์ มาใช้งานในธนาคาร ตั้งแต่ พ.ศ. ๒๕๑๘ เริ่มจาก Singer System ๑๐ เป็นเครื่องคอมพิวเตอร์ขนาดเล็ก ใช้กับงานด้านบัญชี เงินฝากเดินสะพัด ต่อจากนั้น ได้เริ่มนำข้อมูลของงานด้านสินเชื่อ เข้าเครื่องคอมพิวเตอร์ด้วย โดยในระยะแรก เป็นเพียงการทำรายงาน ด้านลูกค้าเบิกเงินเกินบัญชี ในลักษณะของการวิเคราะห์และการควบคุม

ประมาณ พ.ศ. ๒๕๒๒ ธนาคารได้เริ่มก่อตั้ง และพัฒนาเครือข่าย สาขา/สำนักงานต่างประเทศ ในทวีปอเมริกาเหนือและยุโรป ในช่วงแรกมี ๔ แห่ง คือ   

• สำนักงานตัวแทนนิวยอร์ก (เปิดเมื่อวันที่ ๒๖  มีนาคม พ.ศ. ๒๕๒๒)
• Siam Commercial Finance Ltd., Hong Kong ซึ่งต่อมา เปลี่ยนเป็นสาขาฮ่องกง (เปิดเมื่อ วันที่ ๒๓ มีนาคม ๒๕๒๒)
•  สาขาลอนดอน (เปิดเมื่อวันที่ ๑๔ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๒๔)
•  สาขาลอสแอนเจลีส (เปิดเมื่อวันที่ ๗ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๕๒๕)

พ.ศ. ๒๕๒๒ ธนาคารเริ่มลงทุนซื้อเครื่องจักร ลงบัญชีโอลิเวตตี้ เอ-๕ จำนวน ๑๐ เครื่อง มูลค่า  ๒ ล้านบาทเศษ เครื่องจักรลงบัญชีนี้ สามารถคำนวณดอกเบี้ยได้โดยอัตโนมัติ และมีตัวเลขคุมบัตร ทำให้การลงบัญชีเป็นไปอย่างถูกต้อง สาขารุ่นแรกที่เริ่มใช้เครื่องเหล่านี้คือ สาขาศิริราช สาขาบางกะปิ สาขาบางลำพู สาขาลาดพร้าว และสาขารามาธิบดี

จากนั้นมา การให้บริการธนาคาร ที่มีเครื่องคอมพิวเตอร์ เป็นส่วนประกอบสำคัญก็มากขึ้นเป็นลำดับ เช่น

• เริ่มติดตั้งเครื่องคอมพิวเตอร์ IBM ระบบ ๔๓๐๐ (พ.ศ. ๒๕๒๒)
• เริ่มให้บริการธุรกิจบัตรเครดิต (เริ่มวันที่ ๒ เมษายน พ.ศ. ๒๕๒๔) ของบริษัท VISA International ตั้งแต่กลางปี พ.ศ. ๒๕๒๕
• เริ่มเปิดใช้คอมพิวเตอร์ที่สาขาต่างๆ ในกรุงเทพฯ จำนวน ๑๕ สาขา และ
• เริ่มมีบริการฝากถอน ต่างสาขาโดยผ่านระบบคอมพิวเตอร์ โดยทดลองกับบัญชีของพนักงานเป็นการภายในก่อน แล้วเปิดบริการแก่ลูกค้าเมื่อวันที่ ๒๖ สิงหาคม พ.ศ. ๒๕๒๕

           เมื่อบริการฝากถอนต่างสาขาทำได้ทั่วกรุงเทพฯ ในปีพ.ศ. ๒๕๒๗ แล้ว ก็เริ่มขยายบริการออกไปสู่สาขาต่างจังหวัด ทำให้ลูกค้าได้รับความสะดวก ในการติดต่อกับธนาคารไทยพาณิชย์มากยิ่งขึ้น

พ.ศ. ๒๕๒๖ ธนาคารไทยพาณิชย์ ได้สร้างมิติใหม่ ของการธนาคารอิเล็กทรอนิกส์ในเมืองไทย ด้วยการเปิดให้บริการเงินด่วน ATM (Automatic Teller Machine) เป็นธนาคารแรกในประเทศไทย เมื่อวันที่ ๒๔ มีนาคม พ.ศ. ๒๕๒๖

การริเริ่มบริการนี้ ประสบความสำเร็จอย่างมาก ทำให้ภาพลักษณ์ของธนาคาร เปลี่ยนไปเป็นธนาคารที่ทันสมัย และก้าวขึ้นมายืนหยัดอยู่หัวแถว ในเรื่องเทคโนโลยีในขณะเดียวกัน ในเชิงธุรกิจก็ทำให้เพิ่มฐานลูกค้า กับส่วนแบ่งตลาด ได้มากขึ้น ธนาคารได้รับพระกรุณาธิคุณ จากสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงทดลองใช้ บัตรเอทีเอ็มส่วนพระองค์ กับเครื่องที่ตั้งอยู่ ณ ตึกกองธุรการที่ประทับ พระราชวังดุสิต สวนจิตรลดา และพระราชทานบัตรให้แก่ธนาคารฯ พิพิธภัณฑ์ธนาคารไทย จึงนำมาจัดแสดงไว้ให้ทุกท่านได้ชมด้วยผลจากการริเริ่ม นำเอทีเอ็มมาให้บริการ ไม่เพียงแต่จะเป็น การวางรากฐาน  การบริการทางการเงิน และเป็นจุดเปลี่ยนที่สำคัญของ ระบบธนาคารอิเล็กทรอนิกส์ในประเทศไทยเท่านั้น หากแต่ยังมีผลอย่างสำคัญ ต่อการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรม การถือเงินสดของคนไทย จากเดิมที่มักจะเก็บเงินสดติดตัวไว้เป็นจำนวนมาก เกินความจำเป็นในแต่ละช่วง ลูกค้าปรับเปลี่ยนพฤติกรรม โดยฝากเงินไว้กับธนาคารมากขึ้น และถอนเงินไปใช้เท่าที่จำเป็น ในแต่ละคราว เนื่องจากสามารถถอนเงินสดไปใช้ได้อย่างสะดวกรวดเร็ว ตลอดเวลาที่ต้องการแม้ในวันหยุด  นอกเหนือจาก ความสะดวกในการฝากเงิน โอนเงินและสอบถามยอดบัญชีตลอดจนการชำระค่าสาธารณูปโภค ค่าสินค้า และค่าบริการต่างๆ รวมทั้งบริการจ่ายเงินเดือนผ่านระบบธนาคาร ให้แก่หน่วยงาน ทั้งทางราชการและเอกชน ที่สามารถใช้จาก บริการเงินด่วนของธนาคารไทยพาณิชย์ได้

พ.ศ. ๒๕๒๘ บริการธนาคารทางโทรศัพท์ (Tele-Banking) วิวัฒนาการของเทคโนโลยีคอมพิวเตอร์เสียงพูด ประสานกับเทคโนโลยี ทางการสื่อสารข้อมูล ทำให้ธนาคารไทยพาณิชย์ สามารถนำมาประยุกต์ เป็นบริการธนาคารทางโทรศัพท์ เมื่อกลางปี พ.ศ. ๒๕๒๘ ซึ่งลูกค้าบัญชีเงินฝากทุกประเภท สามารถสอบถามยอด  และโอนเงินระหว่างบัญชีได้ ทั้งโอนระหว่างบัญชีของตนเอง หรือโอนชำระค่าสาธารณูปโภค เป็นต้น  นอกจากนั้นยังใช้บริการ เพื่อให้ธนาคารดำเนินการ ตามคำสั่งที่เกี่ยวกับบัญชีออมทรัพย์ อาทิการสั่งระงับการจ่ายเงินตามเช็ค ระงับการใช้บัญชี และจัดส่งรายการบัญชีเดินสะพัด (Statement) โดยลูกค้าใช้รหัสประจำตัวของตน นับเป็นก้าวสำคัญ ในการนำระบบธนาคาร ไปให้บริการแก่ลูกค้าอย่างใกล้ชิด อันเป็นการทำลายกำแพงแห่งเวลา และระยะทางในการติดต่อ ระหว่างลูกค้ากับธนาคารได้อย่างสิ้นเชิง  ธนาคารขยายบริการเงินด่วน ATM ครอบคลุมปริมณฑลของกรุงเทพฯ และให้บริการข้ามเขตกรุงเทพฯ – เชียงใหม่ มีศูนย์ออนไลน์ภาคตะวันออก ที่จังหวัดชลบุรี และออนไลน์ ๔ จังหวัดภาคเหนือ คือ ลำปาง ลำพูน เชียงราย และแพร่ เสริมด้วยบริการใหม่ ให้ผู้ถือบัตร ATM คือ บริการโทรธนกิจ หรือ Tele-Cash โดยการใช้บัตร ATM ตัดเงินเข้าบัญชีของร้านค้า หรือสถานบริการได้ทันที ทั้งนี้เปิดดำเนินการครั้งแรกเมื่อวันที่ ๑๕ พฤษภาคม ๒๕๒๘ ณ ห้างสรรพสินค้าโรบินสันราชดำริ

พ.ศ. ๒๕๒๙ เปิดพิพิธภัณฑ์ธนาคารไทย ที่สาขาตลาดน้อย ซึ่งเคยเป็นสำนักงานใหญ่ ของธนาคารในอดีต โดยเก็บรวบรวมเอกสาร ในการดำเนินงานของธนาคารไทยพาณิชย์ ตลอดจนเครื่องมือเครื่องใช้ในอดีต มาแสดงให้ประชาชนทั่วไป ได้มีโอกาสชื่นชมและศึกษาถึงประวัติความเป็นมา และวิวัฒนาการในการดำเนินงานธนาคารมรดกของไทยแห่งนี้เมื่อธนาคารประสบปัญหา สำนักงานใหญ่ มีพื้นที่ไม่พอเพียงกับ ปริมาณงานที่เพิ่มสูงขึ้น จำนวนลูกค้า และพนักงานที่เพิ่มมากขึ้น ตามการขยายตัวของธนาคาร รวมทั้งเพื่อเตรียมรองรับความเจริญเติบโตในอนาคตจึงพิจารณา สร้างสำนักงานใหญ่แห่งใหม่ขึ้น ที่ SCB Park เลขที่ ๙ ถนนรัชดาภิเษก เขตจตุจักร ระหว่างแยกรัชโยธิน และแยกรัชวิภา  ธนาคารได้รับ พระมหากรุณาธิคุณจาก สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารีเสด็จพระราชดำเนินมาเป็นองค์ประธานในพิธีเปิด สำนักงานใหญ่เมื่อวันที่ ๒๙ มกราคมพ.ศ. ๒๕๓๙ มี Robert G. Boughey and Associates Architects and Planners Co., Ltd. เป็นสถาปนิก เริ่มงานตั้งแต่ พ.ศ. ๒๕๓๕ ก่อสร้างเสร็จสมบูรณ์ในปีพ.ศ. ๒๕๓๙

พ.ศ. ๒๕๕๐ ธนาคารดำเนินกิจการครบ ๑๐๐ ปี ธนาคารได้รับพระมหากรุณาธิคุณจากสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ในการเสด็จมาในงานฉลองครบรอบ ๑๐๐ ปี ธนาคารไทยพาณิชย์ เมื่อวันที่ ๓๐ มกราคม ๒๕๕๐ พร้อมกันนี้ ได้เสด็จเยี่ยมชม พิพิธภัณฑ์ธนาคารไทย หลังจากปรับปรุงใหม่แล้วด้วย